พูดถึงคำว่า ดอย เชื่อว่าเราทุกคนคงคิดถึงภาคเหนืออย่างแน่นอน คำว่า ดอยในภาษาเหนือ หมายถึงภูเขา ยอดเขาสูงที่เกิดขึ้นในภาคเหนือเป็นส่วนใหญ่ ภาคเหนือมีดอยอันเป็นป่าต้นน้ำที่อุดมสมบูรณ์มากมายเต็มไปหมด จนตอนนี้ได้พัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว เส้นทางสำรวจธรรมชาติมากมาย หนึ่งในดอยชื่อดังของภาคเหนือก็คือ อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผานั้น มีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ป่าสงวนสองแห่งด้วยกัน หนึ่งป่าสงวนแห่งชาติลุ่มน้ำแม่ฝางท้องที่ ตำบลศรีดงเย็น ตำบลแม่ข่า และตำบลอื่นในอำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ สองป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ลาวฝั่งซ้าย ครอบคลุมพื้นที่ไปถึงตำบลป่าแดด ตำบลศรีถ้อย อำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย เนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 455.9 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 284,937.5 ไร่ พื้นที่ของอุทยานแห่งชาติดอยเวียงผานั้น จะมีลักษณะเป็นเทือกเขาสูงที่มีความสลับซับซ้อนกัน เทือกเขาวางตัวในแนวเหนือจรดใต้ กลายเป็นพรมแดนธรรมชาติที่กั้นระหว่างจังหวัดเชียงใหม่ เชียงรายไปในตัว ความสำคัญของอุทยานแห่งนี้ก็คือ เป็นป่าต้นน้ำของแม่น้ำฝาง
สภาพความอุดมสมบูรณ์
ต้องยอมรับว่าอุทยานแห่งชาติดอยเวียงผานั้น อาจจะไม่ใช่ดอยสำหรับนักท่องเที่ยวมากนัก (ไม่ดังว่างั้นเหอะ) แต่ไม่ดังนี่แหละนั่นหมายถึงว่าสภาพแวดล้อมทางธรรมชาตินั้นยังอุดมสมบูรณ์ดีทีเดียว บนนั้นจะเป็นป่าหลากหลายอย่างผสมกันไม่ว่าจะเป็น ป่าดิบเขา ป่าดิบแล้ง ป่าสนเขา ป่าเต็งรัง และ ป่าเบญจพรรณ กระจัดกระจายกันทั่วไป นอกจากนั้นยังมีต้นไม้ต้นสำคัญอีกหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นต้นสัก ต้นยาง ต้นประดู่ ต้นตะแบก ต้นเต็ง ต้นรง และอีกมากมาย แต่ไฮไลท์ของงานนี้ก็คือ ดอกไม้หายากชื่อว่า กุหลาบพันปี มนฑาดอย และ กายอม ต้องไปถึงยอดดอยในช่วงเวลาอันเหมาะสมเท่านั้นถึงจะได้เห็นทั้งสามดอกนี้แบบของจริง นอกจากพืชสัตว์ป่าก็มีเยอะเหมือนกัน ตัวเด่นของป่าก็จะมี เก้ง หมู่ป่า เลียงผา เสือไฟ หมีควาย กับ นกหายากอย่าง นกกงเขนดง นกพญาไฟ นกโพระดก นากกินปลี ไก่ป่า แต่ถ้าพกดวงมาเต็มกระเป๋าเราอาจจะได้เห็นตัว ซาลาแมนเดอร์ อีกด้วย
ขาลุยต้องลอง
การเดินทางดอยแห่งนี้ เส้นทางอาจจะไม่สบายเท่าไร (ใช้คำว่าลำบากเลยก็ได้) ทำให้ต้องมีการขอความช่วยเหลือจากเจ้าหน้าที่เป็นผู้นำทางไป ตลอดเส้นทางอาจจะไม่สบายนัก ทางชันมากและรกด้วย ต้องคอยระวังไม่งั้นอาจจะหลงป่าไปได้ แต่พอไปถึงยอด การได้มองเห็นยอดดอยอีกหลายแห่งพร้อมกับทะเลหมอกในตอนเช้า กับ ทะเลดาวตอนกลางคืน และ จุดชมวิวพระอาทิตย์ตก ปิดท้ายด้วยเล่นน้ำตกแอ่งเล็กๆ เป็นอะไรที่ขาลุยบอกเลยว่าประทับใจไม่รู้ลืม ยังไงใครชอบเที่ยวสายนี้ต้องลองไปนะ